ciekawostki o konopiach

kaktusy

czy aby zobaczyć kaktusa trzeba jechać na rajską wyspę? Nie! możesz je uprawiać już w swoim domu:

Czasami zdarza nam się otrzymać kaktusa w prezencie, czasem kupujemy ładnie wyglądającą roślinę w kwiaciarni. Stawiamy ją na parapecie i zastanawiamy się jak postępować by po roku, po dwóch itd. nasza roślina wyglądała równie pięknie (rozrastała się, kwitła). Parapet to najczęstsze miejsce uprawy naszych roślin (również kaktusów) ale należy tu wyraźnie zaznaczyć, że dla kaktusów nie jest to miejsce najlepsze.

Na tej stronie poznasz jak zapewnić kaktusom odpowiednie warunki w uprawie na domowym parapecie. Jak dostarczyć im odpowiedniej ilości światła, wody, ciepła, powietrza jak walczyć z szkodnikami. 

Światło

Należy zapewnić kaktusom jak najwięcej bezpośredniego światła słonecznego.

Zimą kaktusy powinny stać w miejscu najlepiej oświetlonym czyli na oknie, możliwie blisko szyby. Najlepsze warunki świetlne będą kolejno na oknach skierowanych na: południe, wschód i południowy-wschód, gorzej gdy okna skierowane są na południowy-zachód i zachód (silne promieniowanie słoneczne atakuje nie przygotowaną roślinę). Gdy okna są skierowane na północ lub w inny sposób zacienione (np. drzewa, inne budynki) lepiej od razu zająć się zbieraniem znaczków, hodowlą rybek lub hodowlą wielu pięknych roślin nie potrzebujących dużej ilości światła.
Latem najlepiej wystawić kaktusy na otwartą przestrzeń. Szczególnie pilnie należy obserwować rośliny podczas słonecznych wiosenych dni. Wtedy wydelikacone brakiem światła rośliny mogą ulec poparzeniu. W ciągu kilku dni możemy stracić wiele roślin z kolekcji. Gdy zaobserwujemy na roślinie jakiekolwiek zmiany (brunatnienie, blednięcie, marszczenie się naskórka) należy ograniczyć ilość docierającego światła przez cieniowanie) i stopniowo przyzwyczajać do nowych warunków. 

Powietrze

Kaktusom należy zapewnić w ciągu całego roku (a szczególnie latem) dostateczną ilość świeżego powietrza.

Latem wystawiamy rośliny na balkon, zewnętrzny parapet, taras lub do ogrodu. Ważne jest jednak by chronić rośliny przed długotrwałym deszczem, szczególnie połączonym z ochłodzeniem.
Zimą wskazane jest (w miarę możliwości) wietrzenie pomieszczenia, rośliny powinny być zabezpieczone przed bezpośrednim wpływem zimnego powietrza.
Wystawianie na zewnątrz ważne jest dla prawidłowego wzrostu i wybarwienia cierni, jest więc niezbędne szczególnie dla roślin bogato uciernionych. 

Temperatura

Ze względu na niedostateczną ilość światła zimą należy zapewnić rośliną możliwie niską temperaturę (6-10^oC). "Owocuje" to w postaci obfitego kwitnienia, zapobiega także wyciąganiu i deformowaniu się roślin. Doskonale gdyby był to nie ogrzewany pokój, piwnica (przy niskich temperaturach wystarczy dużo mniejsza ilość światła) lub okno bez kaloryfera czy z kaloryferem o znacznie zredukowanej temperaturze. Jeżeli nie jest to możliwe, należy ograniczyć wpływ ciepła na rośliny, np. położyć na parapecie chociaż cienką warstwę styropianu. Niektórzy polecają zabezpieczyć kaktusy folią (od dołu podłożoną pod doniczki, u góry przyklejoną do szyby) izolującą rośliny przed ciepłem pomieszczenia.

Nie dotyczy to roślin ciepłolubnych, które zimujemy w temperaturze 10-15 a nawet 20^oC.
Latem wysoka temperatura dobrze wpływa na prawidłowy rozwój kaktusów. Jednak w czasie największych upałów - koniec lipca/początek sierpnia - niektóre z nich przechodzą wyra�ny okres spoczynku (konieczne ograniczenie podlewania). 

Podłoże

Kaktusy wymagają ziemi przewiewnej, przepuszczalnej, zawierającej podstawowe składniki pokarmowe i dostateczną ilość próchnicy, najlepiej lekko kwaśną (pH ok. 6). Warunki te spełnia wiele różniących się składem mieszanek.

Dla początkujących i posiadających niewielką kolekcję polecam gotową mieszankę ziemi do kaktusów "Kakteenerde", jednakże dla polepszenia jej struktury radziłbym dodać 20-30% składników mineralnych (piasek, żwir, cegła, keramzyt lub inne kruszywo). Piasek należy wypłukać z czę�ci pylistych.
Sprawdzonym sposobem jest uprawa w czystym podłożu mineralnym np. w keramzycie. W tym przypadku należy nieco częściej stosować podlewanie wieloskładnikowym (zawierającym mikroelementy) nawozem.
Dobre rezultaty otrzymuje się dodając do własnoręcznie sporządzonej mieszanki - zamiast torfu - włókno kokosowe (Koko-grunt) dostępne w sklepach ogrodniczych . 

Doniczki

Nie ma większych ograniczeń co do rodzaju doniczek (plastikowe, ceramiczne itp.), pod warunkiem, że posiadają w dnie otwór umożliwiający odpływ wody.

Zdecydowanie odrzucić musimy jedynie tradycyjne porowate doniczki gliniane (szybka alkalizacja gleby w wyniku silnego odparowywania wody). Nie powinno się również wybierać doniczek zbyt ozdobnych - to roślina a nie doniczka ma stanowić ozdobę. Ale to już sprawa gustu.
Właściciele większyk kolekcji stosują zwykle doniczki plastikowe o kształcie czworokątnym. Naczenia takie zajmują mniej miejca a jednocześnie zawierają więcej ziemi.
Wielkość doniczek zależy od wielkości rośliny oraz od wielkości ich systemu korzeniowego. Wybieramy raczej doniczki zbyt małe niż za duże (korzenie w takich warunkach �le rosną a bardzo łatwo gniją).
Nie ma istotnych przeciwwskazań by w jednym większym naczyniu umieścić grupę kaktusów o podobnych wymaganiach (ziemia, podlewanie, temperatura). Można w ten sposób uzyskać bardzo efektowne kompozycje. Tak umieszczone kaktusy rosną najlepiej gdy posadzone są blisko siebie. 

Podlewanie

Nadmiar wody jest główną przyczyną ginięcia kaktusów (nawet u najbardziej doświadczonych kaktusiarzy). Dorosłe rośliny, nawet przy stosunkowo wysokiej temperaturze zimowania doskonale obywają się całkowicie bez wody. Ja swoich roślin nie podlewam od końca października do marca/kwietnia w zależności od pogody, od gatunku - niektóre (np. Echinopsis) dopiero po wykształceniu dużych pąków. Jeżeli rośliny są mniejsze można niewielką ilością wody zwilżyć ziemię powiedzmy raz w miesiącu.

UWAGA: zalecenia te nie stosują się do sukulentów - uważanych przez początkujących kaktusiarzy za kaktusy. Tu niewielkie ilości wody potrzebne są przez całą zimę.
Niebezpiecznym okresem dla kaktusów na parapecie jest wiosna, gdy po okresie ciepłej pogody (podlewamy rośliny obficiej) przychodzi ochłodzenie połączone z wyłączeniem ogrzewania. Wiosną najlepiej rozpocząć od spryskiwania otoczenia roślin ciepłą (a nawet gorącą) wodą i ograniczonych dawek wody. Latem należy postawić na intuicję, im słońca jest więcej, temperatura wyższa, lepszy wzrost, mniejsze doniczki i lepiej przepuszczalna gleba podlewamy częściej. W okresie spoczynku, przy niskich temperaturach i pochmurnej pogodzie ograniczamy podlewanie.
Podlewamy raczej rzadko ale obficie - dopiero po całkowitym (nie tylko powierzchniowym) przesuszeniu podłoża. Przy niedostatecznym podlewaniu może ucierpieć wzrost (czasem kwitnienie). Nadmiar wody z reguły kończy się gniciem korzeni i utratą roślin. Gdybym koniecznie musiał określić jak często podlewać kaktusy podałbym termin co 1-2 tygodnie. 

Nawożenie

Zasadniczo w uprawie kaktusów, które są regularnie (co 2-3 lata) przesadzane do świeżej ziemi nie stosuje się podlewania nawozem.

Jeżeli nasze rośliny przesadzane są rzadziej można zastosować specjalny nawóz do kaktusów lub też jakikolwiek inny nawóz zawierający zwiększona ilość potasu i fosforu w stosunku do ilości azotu (N 6-10%, P 12-16%, K 28-38%). Nawożenie stosujemu raz w miesiącu, stężenie nawozu - 1 g rozpuszczony w litrze wody. Przy ostatnim przed zimą nawożeniu (wrzesień) powinno sie stosować nawóz nie azotu (lub zawierający jego minimalne ilości). Z gotowych nawozów można stosować specjalny nawóz do kaktusów lub (tańszy) do Pelargonii.

Przesadzanie

Większość kaktusów powinna być przesadzana regularnie co 2-3 lata niezależnie od uzyskanego w tym czasie przyrostu. Przy okazji przesadzania sprawdzamy dokładnie stan korzeni oraz obecność na nich szkodników.

Kaktusy można przesadzać przez cały okres wegetacji od początku wiosny do wczesnej jesieni (jedynie w przypadkach nagłych - np. gnicie korzeni - poza tym okresem). Najlepszym okresem jest wiosna, można to zrobić jeszcze przed pierwszym podlewaniem. Wyjątek stanowią tu kaktusy z kwiatami lub pączkami kwiatowymi - te przesadzamy dopiero po kwitnieniu.
Kaktusy sadzimy do lekko wilgotnej ziemi i nie podlewamy przez kilka dni po przesadzeniu (początkowo wystarczy lekkie spryskiwanie). Przy przesadzaniu usuwamy całkowicie starą ziemię, jeżeli potrzeba, usuwamy zbyt długie korzenie. Pilnujemy by przy sadzeniu korzenie nie zawijały sie do góry.
Kaktusy sadzimy do doniczek nieznacznie większych od średnicy kaktusów kulistych, a kaktusy kolumnowe do doniczek dostosowanych do wielkości korzeni (korzenie powinny się swobodnie w doniczce mie�cić). Często sadzimy do tej samej doniczki, poprzestając na wymianie ziemi. Tworzeniu nowych korzeni sprzyja w dużym stopniu ciepło, szczególnie od spodu. Ja w kilka dni po przesadzeniu i podlaniu stawiam doniczki na kaloryferze. 

Wybór roślin

Praktycznie przy zapewnieniu podanych wyżej warunków, większość kaktusów można hodować na parapecie (nie wszystkie będą w takich warunkach kwitnąć).

Wykluczyć należy rośliny zdecydowanie trudne w uprawie jak Ariocarpus, Aztekium, Discocactus, niektóre Mammillarie, które są trudne w uprawie również w szklarni.
Dla początkujących należy polecić rośliny mniej wymagające z rodzaju Aylostera, Echinopsis, Mediolobivia, Lobivia, Mammillaria, Parodia, wiele roslin kolumnowych.
Jeżeli te łacińskie nazwy niewiele mówią, radzę zajrzeć na stronę Tomka Blaczkowskiego. Znajdziesz tam doskonały przegląd rodzajów i gatunków katusów z ich opisami ilustrowany licznymi zdjęciami. 

Kaktusy ciepłolubne

Pozornie dobrymi roślinami do uprawy na parapecie powinny być rośliny ciepłolubne, które w zimie potrzebują wyższych temperatur (w granicach 10-20 ^oC). Moje doświadczenia wskazują, że przy spełnieniu dodatkowych warunków możliwa jest uprawa roślin z rodzaju Melocactus. Rośliny bezwarunkowo muszą stać na oknie skierowanym na południe, najlepiej bezpośrednio przy szybie. Ja dla zapewnienia im wyjątkowo wysokiej wilgotności trzymam je latem w akwarium ponad warstwą wody. W słoneczny upalny dzień temperatura dochodzi tam do 50 ^oC a wilgotność zbliża się do 100 %.

Szczególnie niebezpiecznym okresem dla Melokaktusów jest wiosna. Właśnie wtedy pod wpływem słońca, kaktusy zaczynają się kurczyć, odruchowo podlewamy je - rośliny nie pobierają wody i korzenie gniją. Rośliny giną. Sposobem (nie zawsze skutecznym) jest cieniowanie roślin i delikatne spryskiwanie (przez kilka tygodni) przed pierwszym podlewaniem. Zimą konieczne jest sporadycznie zwilżanie ziemii. Przetrzymywanie tych roślin całkowicie bez podlewania może być powodem utraty delikatnych korzeni.
Uprawa roślin, które wykształciły już cefalium jest trudniejsza a rośliny bardziej narażone na utratę korzeni.
Z innych roślin ciepłolubnych polecić można ozdobne kaktusy kolumnowe np. Pilosocereus, uprawa roślin z rodz. Discocactus nawet szczepionych jest wyjątkowo trudna. 

Kaktusy mrozoodporne

Zaledwie kilka opuncji przetrwa naszą zimę wysadzone do gruntu (np. na skalniaku) bez dodatkowej ochrony. Jeżeli jednak roślinom zapewnimy całkowitą ochronę przed deszczem i śniegiem to liczba gatunków może wzrosnąć do kilkudziesięciu. Może to być nieogrzewana szklarnia, inspekt, balkon itp. Gdy balkon nie jest dostatecznie osłonięty, dobrą osłoną może być umieszczenie roślin pod odwróconym do góry dnem szklanym akwarium. Podstawą sukcesu jest niepodlewanie i ochrona przed wilgocią od października do maja. Kaktusy oraz podłoże w którym rosną muszą być dobrze wysuszone przed pierwszymi większymi spadkami temperatury.
Dodatkowymi czynnikami wpływającymi na mrozoodporność kaktusów w ramach danego gatunku są:

• to z jakiego naturalnego stanowiska pochodzi dany osobnik
• naturalna zmienność genetyczna (z kilku jednakowych roślin pochodzących z jednego źródła, część może być odporna na mróz, inne nie)
• wystawianie roślin na mróz od samego początku (siewki) - dorosłe rośliny zimowane dotąd w temp. dodatnich mogły utracić naturalną odporność na mróz.

Szczególnie odporne kaktusy z rodz. Opuntia wytrzymują spadki temperatury nawet do -50 C. Lista moich kaktusów (mrozoodpornych):
Echinocereus coccineus v. guerneyi
Echinocereus polyacanthus
Echinocereus triglochidiatus
Echinocereus triglochidiatus DJF 1145
Escobaria vivipara
Escobaria vivipara v. aggregata
Escobaria vivipara v. arizonica
Escobaria vivipara v. kaibabensis
Escobaria vivipara v. missouriensis
Navajoa fickenseinii (szczepiona)
Navajoa maia (szczepiona)
Neobesseya missouriensis
Opuntia fragilis (fot.1)(fot.2)
Opuntia phaeacantha
Opuntia sp. [Argentyna]
Opuntia sp.

Krótkotrwałe spadki temperatury wytrzymuje wiele innych kaktusów. Np. Echinocereus tulensis, Echinocereus blanckii, Oreocereus trollii przez kilka nocy przebywały w temp. -4 C bez żadnych ubocznych skutków.
Z reguły jest tak, że krótkotrwałe i (nawet) duże spadki temperatury wyrządzają mniej strat od długotrwałego ich przebywanie w temp. kilku stopni poniżej zera.
Na stronie http://digilander.iol.it/cacti/tempA.htm znajdziecie listę sukulentów znoszących temperatury ujemne oraz przybliżone(!) wartości minimalnych tych temperatur dla każdego z gatunków. 

Szkodniki

Najczęściej spotykanymi (u mnie) szkodnikami są "czerwony pajączek" i "mszyca korzeniowa" i z nimi jedynie walczyłem.

Czerwony pajączek, przędziorek, Tetranychidae
- to drobne, trudne do zauważenia gołym okiem czerwone pajęczaki. Najchętniej atakują młode soczyste wierzchołki kaktusów o delikatnej skórce, m.in. z rodzajów Rebutia, Echinocereus, Chamaecereus i inne
OBJAWY:
Zaatakowany kaktus w miejscu żerowania (zwykle wierzchołek) zmienia barwę, początkowo na szarozieloną bez połysku a następnie na rdzawą. Niezwykle ważne jest wczesne zauważenie zmian, zanim roślina zostanie zbyt mocno uszkodzona. Pomocna może być lupka (x10).
ZAPOBIEGANIE I ZWALCZANIE:
Rozwojowi przędziorków sprzyja upalna, sucha pogoda. Zapobiegamy mu przez spryskiwanie kaktusów latem zimną wodą i utrzymywaniem wilgodnej atmosfery. Zwalczamy przez opryskiwanie preparatem TALSTAR 100EC (dostępny w sklepach ogrodniczych, w małych opakowaniach) w podanych lub nieco większych stężeniach. Aby kuracja była skuteczna oprysk należy koniecznie powtórzyć w ciągu najbliższych 1-2 tygodni.
Szpetne plamy zwykle pozostaną na zawsze. Gdy roślina podrośnie, pozostaną gdzieś u dołu roślin kolumnowych, lub przesuną się na dolną powierzchnię roślin kulistych.

---

---

---

Mszyca korzeniowa, wełnowiec korzeniowy (Rhizoceus flacifer)
- to trudne do wykrycia, żerujące na korzeniach i szyjce korzeniowej owady.
OBJAWY:
zahamowanie wzrostu, żółknięcie rośliny, utrata korzeni.
Gdy owady występują w dużej ilości można zauważyć wełnisty biały nalot na ziemi lub dolnych częściach roślin. W mniejszej ilości można zaobserwować biały nalot na korzeniach (podejrzaną roślinę należy wyjąć z doniczki).
ZWALCZANIE:
Zwalczamy przez zastosowanie środka o nazwie BASUDIN 25EC. Można go nabyć w małych opakowaniach w sklepach ogrodniczych. Dostępny jest w postaci płynu (i taki najlepiej zastosować) lub w postaci granulek (można zapobiegawczo dodawać do ziemi). Basudin stosujemy w stężeniu zalecanym do podlewania lub nieco bardziej stężony. Rośliny podlewamy przez podsiąkanie, to znaczy nalewamy świeżo sporządzony roztwór na podstawek i trzymamy do momentu gdy ziemia od góry będzie wilgotna (tylko ten sposób podlewania zapewnia, że środek dotrze we wszystkie zakamarki zaatakowanych korzeni). Zabieg podlewania koniecznie powtarzamy w ciągu najbliższych 1-2 tygodni, gdyż pierwszy nie niszczy jajeczek szkodników. Oczywiście profilaktycznie należy podlać wszystkie kaktusy, nie tylko te w których wystąpiły wyraźne objawy. Jeżeli już raz wystąpiła u nas mszyca korzeniowa warto 1-2 razy w roku (wiosna, jesień) wybić roślinę z doniczki i sprawdzić stan korzeni. Należy obserwować swieżo nabyte rośliny. Można też zapobiegawczo podlać je roztworem basudinu.
Zwykle mszyca korzeniowa nie niszczy starszych roślin. W przypadku roślin młodszych lub bardziej wrażliwych na utratę korzeni (np. Astrophytum) ich zniszczenie przez mszycę korzeniową prowadzi do utraty roślin. 

Wady parapetu

Według dostępnej literatury uprawa w zakrytych pomieszczeniach wpływa ujemnie na wygląd roślin. Może powodować:

• zahamowanie kwitnienia i nierozwijanie się kwiatów
• nienaturalne wydłużanie się roślin,
• wydelikacenie, większą soczystość,
• słabsze zabarwienie,
• mniej liczne, krótsze i słabiej zabarwione ciernie

U mnie obserwuję głównie wpływ na kwitnienie, rośliny albo nie kwitną, albo kwitną nie tak obficie jak rośliny hodowane w szklarni.
Od kiedy latem wystawiam rośliny na balkon nie obserwuję negatywnego wpływu na wielkość i wybarwienie ich cierni. 

to tyle na dziś myślę że trochę wam pomogłam

ściółka

hej! dziś napiszę wam trochę o ściółce.
Ściółka, podściółka - warstwa lasu, która leży bezpośrednio na glebie, a nad nią znajduje się runo. Utworzona jest z grzybów, opadłych liści, gałązek, owoców, nasion, piór, skrawków sierści i odchodów zwierzęcych. W wyniku dekompozycji tworzy się próchnica. Znajdują się w niej organizmy glebotwórcze, które poprzez proces rozkładu szczątków roślinnych i zwierzęcych sukcesywnie włączają elementy ściółki do gleby. W obrębie ściółki leśnej zachodzi prawie cały cykl biogeochemiczny ekosystemu leśnego.

Krzewy

Krzewy to dobre rozwiązanie dla osób które mają niewiele czasu na zajmowanie się ogrodem; raz wysadzone mogą rosnąć wiele lat w tym samym miejscu, z reguły nie ma z nimi kłopotów (wyjątek stanowią róże) a ich pielęgnacja zajmuje kilkanaście godzin rocznie w ogrodzie średniej wielkości.

Bazie - jeden z symboli nadchodzącej wiosny

Krzewy kwitnące z reguły mają efektowne kwiaty (różaneczniki są wręcz bajkowe!) a krzewy zimozielone stanowią doskonałe zielone tło ogrodu przez cały rok. Bardzo ważne jest rozmieszczenie krzewów w ogrodzie - najpewniejszy efekt daje posadzenie pojedynczego krzewu na tle trawnika. Najwięcej krzewów kwitnie na wiosnę ale są też krzewy bujnie kwitnące latem i jesienią oraz takie, które ze względu na owoce i ciekawie zabarwione pędy najefektowniej wyglądają późną jesienią i zimą.

Krzewy łatwe w uprawie:

Azalie - krzew o liściach opadających w zimie (w odróżnieniu od różaneczników). W naszym klimacie kwitnie najczęściej w połowie maja; kwiaty najczęściej w kolorze żółtym, pomarańczowym lub jasnoczerwone, duże o pięknym kształcie; szkoda że dość krótko kwitnie - tylko w maju. Wymagają gleby kwaśnej, żyznej i lekko wilgotnej. Lubią miejsca cieniste i lekko chłodne - dlatego dobrze rosną pod koronami drzew lub przy północnej albo zachodniej ścianie budynku. Takie miejsce na pewno znajdzie się w każdym ogródku czy działce. Są dość odporne na mróz choć w północnych regionach Polski lepiej na zimę je okryć. W czasie upałów lub suszy należy podlewać. Mimo tych wymagań można uznać azalię za krzew łatwy w uprawie, bo ze względu na płytki system korzeniowy jest dość łatwa do przesadzenia (więc jak miejsce jest nieodpowienie można spróbować przsadzić młodszą roślinę) a poza tym nawet dłuższe zaniedbanie krzewu raczej nie odprowadzi do jego obumarcia.

Barwinek - drobna, zimozielona krzewinka, rośnie w miejscach słonecznych jak i w cieniu, z tym że w słońcu obficiej kwitnie. Roślina nadaje się na kwietne dywany. Łatwo się rozkrzewia, ma płożące pędy o liściach błyszczących. Jedyne wymaganie dotyczy gleby - najlepiej rośnie w wilgotnej. Kwiaty drobne w kolorze niebieskim rozkwitają w kwietniu i maju, ale pojedyńcze kwiaty mogą ukazywać się przez całe lato. Rozmnaża się przez podział rośliny. Istneją również odmiany o barwie białej, fioletowej lub purpurowej. Biała odmiana "Alba" odznacza się intensywnym zapachem. 

Berberysy - szczególnie dekoracyjne są odmiany o ciekawie wybarwionych przez cały sezon liściach. W zależności odo odmiany mogą mieć one kolor czerwony, różowoczerwony, pomarańczowoczerwony, złocistozielony lub jasnozielony. Roślina bardzo łatwa w uprawie i niewymagająca. W mroźne zimy nie wymarza. Również rozmnażanie berberysów jest bardzo proste. Najłatwiej rozmnożyć je przez wysiew nasion. Więcej informacji...

Lilak - zwany często błędnie bzem, jest krzewem o wielu odmianach, ale najbardziej okazałe są kwiaty bzów szlachetnych. Najłatwiejszy w uprawie jest lilak zwyczajny, który może mieć do 3m. wyskokości i dość silnie się rozgałęzia. Kwiaty pokazują się około połowy maja a ich zapach zna chyba każdy. Bzy mogą rosnąć w ubogich i średnio wilgotnych glebach, są odporne na mróz i suszę. Odmiany szlachetne mają trochę większe wymagania co do gleby i najlepiej sadzić je w miejscach słonecznych, bo tylko wtedy efektownie kwitną. Kolory kwiatów: od białych przez różowofioletowe, jasnolila i niebieskolila do bardzo ciemnych purpurowofioletowych. 

Dorodny krzew azalii o płomiennych kwiatach.

Berberys Thunberga odmiana Rose Glow.

Lilaki są bardzo wytrzymałe na mrozy i suszę.

Bukszpan - zachowuje zielone liście przez cały rok, można go przycinać w fantazyjne kształty, łatwo się rozmnaża choć rośnie dość powoli (co może być zaletą lub wadą w zależności od zastosowania). Więcej informacji...

Czarna porzeczka - Krzew owocowy ale warto go mieć w ogródku bo jest łatwy w uprawie i rozmnażaniu a owoce choć mają specyficzny smak i aromat zawierają dużo witaminy C i mają właściwości lecznicze. Po przetworzeniu nabierają smaku - można z nich robić smaczne soki lub kompoty. Ze szpaleru krzewów można formować luźne żywopłoty.

Czarny bez - często rośnie w stanie dzikim, ale można go uprawiać jako roślinę ozdobną. Jest to krzew duży o wys. od 3 do 6 m. Kwitnie w czerwcu, wydzielając charakterystyczny zapach. Kwiaty są drobne, kremowobiałe, zebrane w płaskie kwiatostany. Jest krzewem mało wymagającym; rośnie dobrze w słońcu i w cieniu, jest odporny na ataki szkodników. Może rozmnażać się przez samosiejki. Owoce czarnego bzu można zastosować do przetworów (spożyte na surowo mogą wywołać mdłości). 

Forsycja - kwitnie pięknie w żółtym kolorze, wczesną wiosną, zanim rozwiną się liście. Krzew rośnie dość szybko, można rozmnażać z odrostów lub przez ukorzenienie pędów wierzchołkowych. Osiąga wysokość do 5m. i ma długie gałęzie. Lepiej wygląda i obficiej kwitnie jeśli się ją co roku przycina (oprócz forsycji zwisającej). Kwitnie wcześnie od marca do kwietnia, kwiatki wyrastają w kątach liści na zeszłorocznych pędach. Nie ma wygórowanych wymagań; źle znosi tylko glebę bardzo suchą i bardzo mokrą, lubi stanowiska słoneczne lub w półcieniu, jest wytrzymała na niskie temperatury. 

Bukszapn jest niewybredny co do gleby i stanowiska.

Czarny bez jest odporny na niesprzyjające warunki i zanieczyszczenie powietrza.

Forsycje kwitną wczesną wiosną.

Głóg - to roślina w formie krzewu lub małego drzewa, która zrzuca na zimę liście. Najbardziej efektowne w czasie kwitnięcia (koniec maja, czerwiec)- kwitną obficie - kwiaty białe, różowe lub czerwone albo bordo, drobne, zebrane w baldachgrona. Są to rośliny długowieczne i wytrzymałe na niesprzyjające warunki, moga rosnąć w każdej glebie choć podobno najbardziej lubią gliniastą. Mają pewną wadę; dość trudno je spotkać w sklepach ogrodniczych. 

Hortensja bukietowa - krzew o wysokości do 2 m kwitnący w sierpniu-wrześniu. Posiada duże stożkowate kwiatostany o białych płonnych kwiatach, które przekwitając staja się różowe a na koniec czerwonawe. Hortensja bukietowa znacznie lepiej znosi mroźne zimy niż inne hortensje. Ma też mniejsze wymagania co do gleby i zapotrzebowania na wodę. Cięcie hortensji bukietowej można przeprowadzać wiosną - wystarczy usunąć zaschnięte, zeszłoroczne kwiatostany. 

Irga - niski krzew o małych wymaganiach - można go sadzić na glebach suchych a nawet kamienistych. Mogą rosnąć na stanowiskach nawet bardzo nasłonecznionych ale nie lubią miejsc bardzo zacienionych. Z powodu tych cech często sadzone są w ogródkach skalnych. Liście drobne, często zimnozielone, ciemne i błyszczące. Kwitnie niezbyt efektownie - kwiaty drobne z reguły białe. Ozdobą są owoce - małe o średnicy do 0,5 cm ale o barwie koralowoczerwonej lub czarne. Krzewy tracące liście jesienią zmieniają barwę na karminową i są bardzo dekoracyjne.

Jaśminowiec - Krzew kwitnący pod koniec maja i na początku czerwca, kwiaty w kolorze białokremowym odznaczają się miłym zapachem. Można je uprawiać w ubogich glebach i są wytrzymałe na mróz. Lepiej sadzić je miejscach nasłonecznionych bo wtedy obficiej kwitną. Rozrastają się dość silnie ale dobrze znoszą cięcie. 

Kosodrzewina (sosna górska) - to płożący lub wzniesiony krzew będący odmianą sosny górskiej. Igły ciemnozielone o długości ok. 5 cm. Jest mało wymagająca, może rosnąć nawet na piaskach. Dobrze znosi suszę. Jedyną jej wadą może być ekspansywność - może się dość szeroko rozrosnąć więc sadząc ją należy przewidzieć odpowiedni zapas przestrzeni.

Kwiaty hortensji bukietowej w miarę przekwitania różowieją a następnie zasychają.

Jaśminowiec może rosnąć nawet w ubogiej glebie o ile nie jest zbyt sucha.

Krzewy kosodrzewiny są mrozoodporne i dobrze znoszą suszę.

Mahonia pospolita - krzew o zimnozielonych kolczastych liściach często stosowanych w wieńcach lub ozdobach bożonarodzeniowych. Może rosnąć w miejscach zacienionych. Osiąga wysokość do 1,5 m. (mahonia pospolita) Kwitnie w kwietniu - kwiaty drobne, w kolorzeżółtym zebrane w groniaste kwiatostany. Owoce granatowe poktyte szarawym nalotem - spożyte na surowo mogą wywołać wymioty i biegunkę. Są trochę wrażliwe na mróz ale na południowych obszarach naszego kraju można je sadzić bez problemu. Lubią dość żyzną lekko wilgotna i przepuszczalną glebę (ale niekoniecznie - sprawdzone osobiście !). Najważniejsze by rosły w miejscach osłoniętych od wiatru - wtedy mróz im za bardzo nie szkodzi. Nie lubią rosnąć w pojemnikach. 

Migdałowiec - krzew lub małe drzewo o niewielkich wymaganiach pokarmowych, dobrze wytrzymujące suszę, choć woli glebę żyzną i wilgotną. Aby pięknie zakwitał (a kwitnie przepięknie) musi być posadzony w miejscu słonecznym ale zacisznym. Kwitnie w zależności od wiosennej pogody ale najczęściej w naszych warunkach klimatycznych na przełomie kwietnia i maja. Kwiaty o średnicy od 1 do 3 cm. osadzone wzdłuż pędów, podobne do małych różyczek, najczęściej różowe lub ciemnoróżowe ale zdarzają się też odmiany o kwiatach białych. Migdałki mogą być w formie piennej (szczepione na pniu) lub w formie krzewu. Dla ogrodnika amatora łatwiejsze w uprawie są te drugie, gdyż łatwiej znoszą mrozy. Lepiej zabezpieczyć go przed mrozem usypując kopczyk z ziemi lub owijając słomą. Najlepiej prezentuje się posadzony pojedyńczo na trawniku.

Perukowiec podolski - najbardziej efektowne są jego puszyste owocostany, które pojawiają się latem i zdobią roślinę do późnej jesieni. Różowe, purpurowe, białoróżowe lub żółtawe owocostany mają średnicę do 20 cm sprawiają że roślina wygląda jakby była otoczona miekkim dymem lub mgłą. Perukowce cenione są też ze względu na ulistnienie - szczególnie ciekawie wygladaja jesienią. Walory ozdobne to nie koniec zalet, bowiem perukowce to krzewy wyjątkowo wytrzymałe i niewybredne, potrzebują jedynie odpowienio słonecznego stanowiska. Nie wymagają również regularnego cięcia. 

Złotożółte kwiatostany Mahonii zebrane w grona.

Żywotniejsza i prostsza w uprawie jest forma krzewiasta migdałka.

Puszyste owocostany perukowca pojawiają się latem i zdobią roślinę do późnej jesieni.

Pięciornik - kwiaty krzewu pięciornika może nie są tak efektowne jak różaneczników czy pachnące jak jaśminowca, ale mają jedną ogromną zaletę; kwitną od wiosny do jesieni a roślina zaczyna już kwitnąć w drugim roku wegetacji. Istnieje wiele odmian o różnej wielkości i kolorach kwiatów. Kwiaty są pięciopłatkowe dość drobne w kolorach białym, żółtym, różowym lub czerwonym. Pięciornik może być zaliczany do krzewów (jeśli odmiana ma zdrewniałe łodygi) lub bylin jeśli wykształca tylko pędy zielne. Istnieją nawet odmiany odpowiednie do ogrodu skalnego. Pięciornik nie ma zbyt dużych wymagań, ale ponieważ rośliny te mają płytki system korzeneniowy nie lubią zbyt zwięzłej gleby i zbyt bliskiego sąsiedztwa innych roślin. Może rosnąć w słońcu lub półcieniu i dobrze znosi suszę choć w upały lepiej go podlać.

Tamaryszek - krzew o wysokości 2-3 m o ażurowej, rozwichrzona korona i luźno ustawionych gałęziach, które w maju i na początku czerwca pokrywają się obficie drobnymi różowymi lub białymi kwiatkami. Kwiaty zebrane są w kłosy tworzące wiechy. Trochę wrażliwy na ostre mrozy. Przemarznięte krzewy należy przyciąć się przy ziemi w marcu; wypuszczą po tym zabiegu nowe pędy. Roślina szczególnie nadaje się na gleby ubogie i suche; znoszą nawet niewielkie zasolenie. Można sadzić ją nawet na piaskach. Potrzebuje jedynie dużo słońca. 

Tawuły - wszystkie tawuły odznaczają się wytrzymałością na mrozy, suszę i małymi wymaganiami glebowymi. Do tego obficie kwitną. Częśc gatunków kwitnie wczesną wiosną, zwykle na biało ale inne kwitną póżniej, w środku lata a ich kwiaty są różowe lub karminowe.
Tawuła wczesna - szeroki krzew o wysokości 1,5-1,8 m kwitnący na przełomie kwietnia i maja. Kwitnie tak obficie mnóstwem drobnych kwiatów, że wygląda jak obsypany śniegiem. Jedyny powazniejszy zabieg przy tym krzewie to cięcie wykonywane po przekwitnięciu.

Trzmielina Fortune'a - niski krzaczek, łatwo się rozmnaża, ma kolorowe liście. Nadaje się na skalniaki. jest to roślina łatwa w uprawie i niewymagająca. Odporna na choroby i szkodniki. Przede zimą obficie krzaczki podlać, podczas silniejszych mrozów okryć. 

Krzewuszka cudowna - zwana inaczej wajgelą cudowną, to jak nazwa wskazuje efektowny krzew o zwartym pokroju o wys. do 3m. Kwitnie na przełomie maja i czerwca, czasem aż do lipca. Kwiaty wajgelii, w kształcie dzwonków, są najczęściej w koloru jasno lub ciemnoróżowym ale mogą też być karminowe lub ciemnoczerwone. Osadzone w kątach liści tworzą obficie kwitnące kiście. Według moich obserwacji lepiej kwitnie jeśli co roku przycina się krzew - najlepiej po przekwitnięciu na wysokość do 2 m. Wajgelia to krzew mało wymagający jeśli chodzi o glebę - choć lepiej kwitnie w żyznej i wilgotnej glebie, odporny na mróz - jeśli przemarznie to najlepiej przciąć krzew nisko a kwrótce wyrosną długie pędy. Lubi stanowiska nasłonecznione lub lekko zacienione i osłonięte od wiatru. 

Wierzba iwa - czyli popularne bazie. Puchate kwiatostany ukazują się pod koniec zimy. W pełni kwitnienia pokryte są złocistym pyłkiem. W ogrodach najczęściej sadzi się formy pienne szczepione na paliku. Jak większość wierzb iwa jest mało wymagająca i bardzo łatwa w uprawie. Roślina jest całkowicie mrozoodporna. Dobrze znosi warunki miejskie i jest odporna na zanieczyszczenia.

Złotlin - osiąga wyskość 1,5 do 2 m. ma charakterystyczne zielone pędy. Kwitnie w maju i czerwcu ale pojedyńcze kwiaty ukazują się aż do jesieni. Kwiaty o kolorze złotożółtym mogą być pojedyńcze lub pełne. Lubi gleby lekkie i stanowisko słoneczne.

Żylistek - krzew zrzucający liście na zimę o kwiatach białych, drobnych, zebranych w wiechy. Kwitnie w maju i czerwcu. Wysokość zależna od odmiany wacha się w granicach od 1 do 2,5 metra. Jesienią liście są żółtawe a cały krzew niezbyt efektowny. Lubi gleby gliniaste lub półgliniaste dobrze spulchnione, stanowisko słoneczne lub lekko zacienione. Jest dość odporny na suszę i mróz.

RÓŻE - w zależności od grupy klasyfikacyjnej i odmiany mają mogą być roślinami bardzo wymagajacymi lub łatwymi w uprawie. Najbardziej wymagające pod względem pielęgnacji są róże wielkokwiatowe; wymagają regularnego cięcia i ochrony. Łatwiejsze w uprawie są róże rabatowe - łatwiej się je też tnie. Wszystkie róże krzaczaste charakteryzują się dużą odpornością na choroby, a regularne cięcie nie jest w ich wypadku konieczne. Z kolei róze miniaturowe i wysokopienne ąą bardziej wrażliwe na mrozy, wymagają odpowiedniego stanowiska, gleby i starannej pielegnacji. Najprostsze w uprawie są róże okrywowe, parkowe i dzikie. Więcej o różach w artykule: RÓŻA (Rosa)- uprawa i zastosowanie.