Krzewy

Krzewy to dobre rozwiązanie dla osób które mają niewiele czasu na zajmowanie się ogrodem; raz wysadzone mogą rosnąć wiele lat w tym samym miejscu, z reguły nie ma z nimi kłopotów (wyjątek stanowią róże) a ich pielęgnacja zajmuje kilkanaście godzin rocznie w ogrodzie średniej wielkości.

Bazie - jeden z symboli nadchodzącej wiosny

Krzewy kwitnące z reguły mają efektowne kwiaty (różaneczniki są wręcz bajkowe!) a krzewy zimozielone stanowią doskonałe zielone tło ogrodu przez cały rok. Bardzo ważne jest rozmieszczenie krzewów w ogrodzie - najpewniejszy efekt daje posadzenie pojedynczego krzewu na tle trawnika. Najwięcej krzewów kwitnie na wiosnę ale są też krzewy bujnie kwitnące latem i jesienią oraz takie, które ze względu na owoce i ciekawie zabarwione pędy najefektowniej wyglądają późną jesienią i zimą.

Krzewy łatwe w uprawie:

Azalie - krzew o liściach opadających w zimie (w odróżnieniu od różaneczników). W naszym klimacie kwitnie najczęściej w połowie maja; kwiaty najczęściej w kolorze żółtym, pomarańczowym lub jasnoczerwone, duże o pięknym kształcie; szkoda że dość krótko kwitnie - tylko w maju. Wymagają gleby kwaśnej, żyznej i lekko wilgotnej. Lubią miejsca cieniste i lekko chłodne - dlatego dobrze rosną pod koronami drzew lub przy północnej albo zachodniej ścianie budynku. Takie miejsce na pewno znajdzie się w każdym ogródku czy działce. Są dość odporne na mróz choć w północnych regionach Polski lepiej na zimę je okryć. W czasie upałów lub suszy należy podlewać. Mimo tych wymagań można uznać azalię za krzew łatwy w uprawie, bo ze względu na płytki system korzeniowy jest dość łatwa do przesadzenia (więc jak miejsce jest nieodpowienie można spróbować przsadzić młodszą roślinę) a poza tym nawet dłuższe zaniedbanie krzewu raczej nie odprowadzi do jego obumarcia.

Barwinek - drobna, zimozielona krzewinka, rośnie w miejscach słonecznych jak i w cieniu, z tym że w słońcu obficiej kwitnie. Roślina nadaje się na kwietne dywany. Łatwo się rozkrzewia, ma płożące pędy o liściach błyszczących. Jedyne wymaganie dotyczy gleby - najlepiej rośnie w wilgotnej. Kwiaty drobne w kolorze niebieskim rozkwitają w kwietniu i maju, ale pojedyńcze kwiaty mogą ukazywać się przez całe lato. Rozmnaża się przez podział rośliny. Istneją również odmiany o barwie białej, fioletowej lub purpurowej. Biała odmiana "Alba" odznacza się intensywnym zapachem. 

Berberysy - szczególnie dekoracyjne są odmiany o ciekawie wybarwionych przez cały sezon liściach. W zależności odo odmiany mogą mieć one kolor czerwony, różowoczerwony, pomarańczowoczerwony, złocistozielony lub jasnozielony. Roślina bardzo łatwa w uprawie i niewymagająca. W mroźne zimy nie wymarza. Również rozmnażanie berberysów jest bardzo proste. Najłatwiej rozmnożyć je przez wysiew nasion. Więcej informacji...

Lilak - zwany często błędnie bzem, jest krzewem o wielu odmianach, ale najbardziej okazałe są kwiaty bzów szlachetnych. Najłatwiejszy w uprawie jest lilak zwyczajny, który może mieć do 3m. wyskokości i dość silnie się rozgałęzia. Kwiaty pokazują się około połowy maja a ich zapach zna chyba każdy. Bzy mogą rosnąć w ubogich i średnio wilgotnych glebach, są odporne na mróz i suszę. Odmiany szlachetne mają trochę większe wymagania co do gleby i najlepiej sadzić je w miejscach słonecznych, bo tylko wtedy efektownie kwitną. Kolory kwiatów: od białych przez różowofioletowe, jasnolila i niebieskolila do bardzo ciemnych purpurowofioletowych. 

Dorodny krzew azalii o płomiennych kwiatach.

Berberys Thunberga odmiana Rose Glow.

Lilaki są bardzo wytrzymałe na mrozy i suszę.

Bukszpan - zachowuje zielone liście przez cały rok, można go przycinać w fantazyjne kształty, łatwo się rozmnaża choć rośnie dość powoli (co może być zaletą lub wadą w zależności od zastosowania). Więcej informacji...

Czarna porzeczka - Krzew owocowy ale warto go mieć w ogródku bo jest łatwy w uprawie i rozmnażaniu a owoce choć mają specyficzny smak i aromat zawierają dużo witaminy C i mają właściwości lecznicze. Po przetworzeniu nabierają smaku - można z nich robić smaczne soki lub kompoty. Ze szpaleru krzewów można formować luźne żywopłoty.

Czarny bez - często rośnie w stanie dzikim, ale można go uprawiać jako roślinę ozdobną. Jest to krzew duży o wys. od 3 do 6 m. Kwitnie w czerwcu, wydzielając charakterystyczny zapach. Kwiaty są drobne, kremowobiałe, zebrane w płaskie kwiatostany. Jest krzewem mało wymagającym; rośnie dobrze w słońcu i w cieniu, jest odporny na ataki szkodników. Może rozmnażać się przez samosiejki. Owoce czarnego bzu można zastosować do przetworów (spożyte na surowo mogą wywołać mdłości). 

Forsycja - kwitnie pięknie w żółtym kolorze, wczesną wiosną, zanim rozwiną się liście. Krzew rośnie dość szybko, można rozmnażać z odrostów lub przez ukorzenienie pędów wierzchołkowych. Osiąga wysokość do 5m. i ma długie gałęzie. Lepiej wygląda i obficiej kwitnie jeśli się ją co roku przycina (oprócz forsycji zwisającej). Kwitnie wcześnie od marca do kwietnia, kwiatki wyrastają w kątach liści na zeszłorocznych pędach. Nie ma wygórowanych wymagań; źle znosi tylko glebę bardzo suchą i bardzo mokrą, lubi stanowiska słoneczne lub w półcieniu, jest wytrzymała na niskie temperatury. 

Bukszapn jest niewybredny co do gleby i stanowiska.

Czarny bez jest odporny na niesprzyjające warunki i zanieczyszczenie powietrza.

Forsycje kwitną wczesną wiosną.

Głóg - to roślina w formie krzewu lub małego drzewa, która zrzuca na zimę liście. Najbardziej efektowne w czasie kwitnięcia (koniec maja, czerwiec)- kwitną obficie - kwiaty białe, różowe lub czerwone albo bordo, drobne, zebrane w baldachgrona. Są to rośliny długowieczne i wytrzymałe na niesprzyjające warunki, moga rosnąć w każdej glebie choć podobno najbardziej lubią gliniastą. Mają pewną wadę; dość trudno je spotkać w sklepach ogrodniczych. 

Hortensja bukietowa - krzew o wysokości do 2 m kwitnący w sierpniu-wrześniu. Posiada duże stożkowate kwiatostany o białych płonnych kwiatach, które przekwitając staja się różowe a na koniec czerwonawe. Hortensja bukietowa znacznie lepiej znosi mroźne zimy niż inne hortensje. Ma też mniejsze wymagania co do gleby i zapotrzebowania na wodę. Cięcie hortensji bukietowej można przeprowadzać wiosną - wystarczy usunąć zaschnięte, zeszłoroczne kwiatostany. 

Irga - niski krzew o małych wymaganiach - można go sadzić na glebach suchych a nawet kamienistych. Mogą rosnąć na stanowiskach nawet bardzo nasłonecznionych ale nie lubią miejsc bardzo zacienionych. Z powodu tych cech często sadzone są w ogródkach skalnych. Liście drobne, często zimnozielone, ciemne i błyszczące. Kwitnie niezbyt efektownie - kwiaty drobne z reguły białe. Ozdobą są owoce - małe o średnicy do 0,5 cm ale o barwie koralowoczerwonej lub czarne. Krzewy tracące liście jesienią zmieniają barwę na karminową i są bardzo dekoracyjne.

Jaśminowiec - Krzew kwitnący pod koniec maja i na początku czerwca, kwiaty w kolorze białokremowym odznaczają się miłym zapachem. Można je uprawiać w ubogich glebach i są wytrzymałe na mróz. Lepiej sadzić je miejscach nasłonecznionych bo wtedy obficiej kwitną. Rozrastają się dość silnie ale dobrze znoszą cięcie. 

Kosodrzewina (sosna górska) - to płożący lub wzniesiony krzew będący odmianą sosny górskiej. Igły ciemnozielone o długości ok. 5 cm. Jest mało wymagająca, może rosnąć nawet na piaskach. Dobrze znosi suszę. Jedyną jej wadą może być ekspansywność - może się dość szeroko rozrosnąć więc sadząc ją należy przewidzieć odpowiedni zapas przestrzeni.

Kwiaty hortensji bukietowej w miarę przekwitania różowieją a następnie zasychają.

Jaśminowiec może rosnąć nawet w ubogiej glebie o ile nie jest zbyt sucha.

Krzewy kosodrzewiny są mrozoodporne i dobrze znoszą suszę.

Mahonia pospolita - krzew o zimnozielonych kolczastych liściach często stosowanych w wieńcach lub ozdobach bożonarodzeniowych. Może rosnąć w miejscach zacienionych. Osiąga wysokość do 1,5 m. (mahonia pospolita) Kwitnie w kwietniu - kwiaty drobne, w kolorzeżółtym zebrane w groniaste kwiatostany. Owoce granatowe poktyte szarawym nalotem - spożyte na surowo mogą wywołać wymioty i biegunkę. Są trochę wrażliwe na mróz ale na południowych obszarach naszego kraju można je sadzić bez problemu. Lubią dość żyzną lekko wilgotna i przepuszczalną glebę (ale niekoniecznie - sprawdzone osobiście !). Najważniejsze by rosły w miejscach osłoniętych od wiatru - wtedy mróz im za bardzo nie szkodzi. Nie lubią rosnąć w pojemnikach. 

Migdałowiec - krzew lub małe drzewo o niewielkich wymaganiach pokarmowych, dobrze wytrzymujące suszę, choć woli glebę żyzną i wilgotną. Aby pięknie zakwitał (a kwitnie przepięknie) musi być posadzony w miejscu słonecznym ale zacisznym. Kwitnie w zależności od wiosennej pogody ale najczęściej w naszych warunkach klimatycznych na przełomie kwietnia i maja. Kwiaty o średnicy od 1 do 3 cm. osadzone wzdłuż pędów, podobne do małych różyczek, najczęściej różowe lub ciemnoróżowe ale zdarzają się też odmiany o kwiatach białych. Migdałki mogą być w formie piennej (szczepione na pniu) lub w formie krzewu. Dla ogrodnika amatora łatwiejsze w uprawie są te drugie, gdyż łatwiej znoszą mrozy. Lepiej zabezpieczyć go przed mrozem usypując kopczyk z ziemi lub owijając słomą. Najlepiej prezentuje się posadzony pojedyńczo na trawniku.

Perukowiec podolski - najbardziej efektowne są jego puszyste owocostany, które pojawiają się latem i zdobią roślinę do późnej jesieni. Różowe, purpurowe, białoróżowe lub żółtawe owocostany mają średnicę do 20 cm sprawiają że roślina wygląda jakby była otoczona miekkim dymem lub mgłą. Perukowce cenione są też ze względu na ulistnienie - szczególnie ciekawie wygladaja jesienią. Walory ozdobne to nie koniec zalet, bowiem perukowce to krzewy wyjątkowo wytrzymałe i niewybredne, potrzebują jedynie odpowienio słonecznego stanowiska. Nie wymagają również regularnego cięcia. 

Złotożółte kwiatostany Mahonii zebrane w grona.

Żywotniejsza i prostsza w uprawie jest forma krzewiasta migdałka.

Puszyste owocostany perukowca pojawiają się latem i zdobią roślinę do późnej jesieni.

Pięciornik - kwiaty krzewu pięciornika może nie są tak efektowne jak różaneczników czy pachnące jak jaśminowca, ale mają jedną ogromną zaletę; kwitną od wiosny do jesieni a roślina zaczyna już kwitnąć w drugim roku wegetacji. Istnieje wiele odmian o różnej wielkości i kolorach kwiatów. Kwiaty są pięciopłatkowe dość drobne w kolorach białym, żółtym, różowym lub czerwonym. Pięciornik może być zaliczany do krzewów (jeśli odmiana ma zdrewniałe łodygi) lub bylin jeśli wykształca tylko pędy zielne. Istnieją nawet odmiany odpowiednie do ogrodu skalnego. Pięciornik nie ma zbyt dużych wymagań, ale ponieważ rośliny te mają płytki system korzeneniowy nie lubią zbyt zwięzłej gleby i zbyt bliskiego sąsiedztwa innych roślin. Może rosnąć w słońcu lub półcieniu i dobrze znosi suszę choć w upały lepiej go podlać.

Tamaryszek - krzew o wysokości 2-3 m o ażurowej, rozwichrzona korona i luźno ustawionych gałęziach, które w maju i na początku czerwca pokrywają się obficie drobnymi różowymi lub białymi kwiatkami. Kwiaty zebrane są w kłosy tworzące wiechy. Trochę wrażliwy na ostre mrozy. Przemarznięte krzewy należy przyciąć się przy ziemi w marcu; wypuszczą po tym zabiegu nowe pędy. Roślina szczególnie nadaje się na gleby ubogie i suche; znoszą nawet niewielkie zasolenie. Można sadzić ją nawet na piaskach. Potrzebuje jedynie dużo słońca. 

Tawuły - wszystkie tawuły odznaczają się wytrzymałością na mrozy, suszę i małymi wymaganiami glebowymi. Do tego obficie kwitną. Częśc gatunków kwitnie wczesną wiosną, zwykle na biało ale inne kwitną póżniej, w środku lata a ich kwiaty są różowe lub karminowe.
Tawuła wczesna - szeroki krzew o wysokości 1,5-1,8 m kwitnący na przełomie kwietnia i maja. Kwitnie tak obficie mnóstwem drobnych kwiatów, że wygląda jak obsypany śniegiem. Jedyny powazniejszy zabieg przy tym krzewie to cięcie wykonywane po przekwitnięciu.

Trzmielina Fortune'a - niski krzaczek, łatwo się rozmnaża, ma kolorowe liście. Nadaje się na skalniaki. jest to roślina łatwa w uprawie i niewymagająca. Odporna na choroby i szkodniki. Przede zimą obficie krzaczki podlać, podczas silniejszych mrozów okryć. 

Krzewuszka cudowna - zwana inaczej wajgelą cudowną, to jak nazwa wskazuje efektowny krzew o zwartym pokroju o wys. do 3m. Kwitnie na przełomie maja i czerwca, czasem aż do lipca. Kwiaty wajgelii, w kształcie dzwonków, są najczęściej w koloru jasno lub ciemnoróżowym ale mogą też być karminowe lub ciemnoczerwone. Osadzone w kątach liści tworzą obficie kwitnące kiście. Według moich obserwacji lepiej kwitnie jeśli co roku przycina się krzew - najlepiej po przekwitnięciu na wysokość do 2 m. Wajgelia to krzew mało wymagający jeśli chodzi o glebę - choć lepiej kwitnie w żyznej i wilgotnej glebie, odporny na mróz - jeśli przemarznie to najlepiej przciąć krzew nisko a kwrótce wyrosną długie pędy. Lubi stanowiska nasłonecznione lub lekko zacienione i osłonięte od wiatru. 

Wierzba iwa - czyli popularne bazie. Puchate kwiatostany ukazują się pod koniec zimy. W pełni kwitnienia pokryte są złocistym pyłkiem. W ogrodach najczęściej sadzi się formy pienne szczepione na paliku. Jak większość wierzb iwa jest mało wymagająca i bardzo łatwa w uprawie. Roślina jest całkowicie mrozoodporna. Dobrze znosi warunki miejskie i jest odporna na zanieczyszczenia.

Złotlin - osiąga wyskość 1,5 do 2 m. ma charakterystyczne zielone pędy. Kwitnie w maju i czerwcu ale pojedyńcze kwiaty ukazują się aż do jesieni. Kwiaty o kolorze złotożółtym mogą być pojedyńcze lub pełne. Lubi gleby lekkie i stanowisko słoneczne.

Żylistek - krzew zrzucający liście na zimę o kwiatach białych, drobnych, zebranych w wiechy. Kwitnie w maju i czerwcu. Wysokość zależna od odmiany wacha się w granicach od 1 do 2,5 metra. Jesienią liście są żółtawe a cały krzew niezbyt efektowny. Lubi gleby gliniaste lub półgliniaste dobrze spulchnione, stanowisko słoneczne lub lekko zacienione. Jest dość odporny na suszę i mróz.

RÓŻE - w zależności od grupy klasyfikacyjnej i odmiany mają mogą być roślinami bardzo wymagajacymi lub łatwymi w uprawie. Najbardziej wymagające pod względem pielęgnacji są róże wielkokwiatowe; wymagają regularnego cięcia i ochrony. Łatwiejsze w uprawie są róże rabatowe - łatwiej się je też tnie. Wszystkie róże krzaczaste charakteryzują się dużą odpornością na choroby, a regularne cięcie nie jest w ich wypadku konieczne. Z kolei róze miniaturowe i wysokopienne ąą bardziej wrażliwe na mrozy, wymagają odpowiedniego stanowiska, gleby i starannej pielegnacji. Najprostsze w uprawie są róże okrywowe, parkowe i dzikie. Więcej o różach w artykule: RÓŻA (Rosa)- uprawa i zastosowanie.